آزمایش AST چیست و چه زمانی تجویز می شود؟

آزمایش AST  یا آسپارتات آمینوترانسفراز (Aspartate Aminotransferase ) یک آزمایش خون است که آسیبهای کبدی را بررسی می کند.

پزشک ممکن است این آزمایش را جداگانه و یا همراه با آزمایش ALT جهت تشخیص ابتلا به بیماری کبدی و نظارت بر روند درمان شما تجویز کند.

AST  نوعی آنزیم است که توسط کبد تولید می شود و اندام های دیگر از جمله قلب,مغز,کلیه و ماهیچه ها مقادیر کمتری از این آنزیم دارند.

AST SGOT (ترانس آمیناز گلوتامیک-اگزالواستیک سرم) نامیده می شود.

معمولا سطح AST در خون انسان کم است. هنگامی که کبد آسیب ببیند میزان بیشتری AST  در خون ترشح می شود و سطح AST افزایش می یابد.

بالا بودن سطح AST خون نشانه آسیب دیدگی کبد است اما همیشه اینگونه نیست و گاهی سطح بالای AST می تواند نشانه آسیب رسیدن به کلیه,مغز و یا قلب باشد زیرا AST در این اندامها نیز تولید می شود.

به همین دلیل است که پزشکان جهت سهولت تشخیص بیماری اغلب آزمایش AST را همراه با آزمایش ALT و آنزیمهای دیگر کبد انجام می دهند.

لازم به ذکر است آزمایش AST بخشی از یک آزمایش پانل متابولیک جامع ن

می باشد به این معنی که یک آزمایش خون است که پزشک به عنوان بخشی از یک آزمایش روتبت انجام می دهد.

آمادگی برای آزمایش AST

 آزمایش AST یک آزمایش خون ساده است و نیاز به آمادگی خاصی ندارد.

اما توجه داشته باشید که لازم است حتما پزشک خود در جریان تمامی داروها یا مکمل هایی که مصرف می کنید قرار دهید زیرا برخی از داروها می توانند نتایج آزمایش را تحت تأثیر قرار دهند و باعث اخلال در ان شوند.

خطرات آزمایش AST

مانند همه آزمایش های خون روتین آزمایش AST هم یک آزمایش ساده و بی خطر است.

گاهی ممکن است بیمار دچار عوارض بسیار جزئی شود مانند:

• کبودی
• خون ریزی
• عفونت
• احساس درد هنگام نمونه گیری
• احساس سرگیجه و یا غش

بررسی نتیجه آزمایش AST

• نتیجه آزمایش AST حداقل 24 ساعت زمان لازم دارد.
• نتیجه این آزمایش بر مبنای واحد در لیتر گزارش می شوند.

محدوده طبیعی سطح  AST

• آقایان: 10 تا 40 واحد در لیتر
• خانمها: 9 تا 32 واحد در لیتر

توجه داشته باشید دامنه طبیعی در هر آزمایشگاه ممکن است متفاوت باشد.

علل بالا بودن سطح AST

• هپاتیت مزمن
• سیروز کبدی
• سرطان کبد
• انسداد مجاری صفراوی  (باعث انتقال مایعات گوارشی از کبد به کیسه صفرا و روده می شود)

علل بالا بودن بیش از حد سطح AST

• هپاتیت حاد ویروسی
• انسداد جریان خون در کبد
• آسیب کبدی در اثر داروها یا دیگر مواد سمی

پزشکان معمولا سطح AST و ALT بیمار را مقایسه می کند.

درصورتیکه شخص به بیماری کبد مبتلا باشد معمولاً سطح ALT از سطح AST بالاتر می باشد.

سایر شرایطی که به کبد مربوط نمی باشد اما می تواند سطح AST را افزایش دهند:

• حمله قلبی
• تشنج
• سوزش
• بارداری
• جراحی
• پانکراتیت
• ورزش سنگین
• آسیبهای عضلانی

برخی از بیماریها یا مصرف بعضی داروها  می تواند در نتیجه آزمایش AST اختلال ایجاد و باعث نتیجه “مثبت کاذب” شود.

در چنین شرایطی نتیجه آزمایش بیمار مثبت می شود حتی اگر بیمار آسیب کبدی نداشته باشد.

هر یک از این موارد می تواند باعث ایجاد نتیجه مثبت کاذب شود:

1. کتواسیدوز دیابتی (بدن نمی تواند انسولین کافی تولید کند در نتیجه به ورود قند به سلولها دچار اختلال می شود)

• بعضی از آنتی بیوتیک ها از جمله اریترومایسین استولات یا پار آمینو سالیسیلیک اسید

کاربرد آزمایش AST و آزمایش ALT

آزمایش AST خون (آسپارتات آمینوترانسفراز) معمولا جهت تشخیص آسیبهای کبدی انجام می شود.

این آزمایش اغلب به همراه آزمایش ALT

(آنزیم های دیگر کبد مثل آلانین آمینوترانسفراز) یا به عنوان بخشی از پانل کبدی یا پانل متابولیک جامع (CMP) تجویز می شود تا برای غربالگری یا کمک به تشخیص اختلالات کبدی انجام شود.

آزمایش AST و ALT مهم ترین آزمایشها برای تشخیص آسیب کبدی محسوب می شوند.

لازم به ذکر است آزمایش ALT برای کبد خاص تر از AST است.

در برخی از موارد AST مستقیماً با ALT مقایسه می شود و گاهی نسبت AST / ALT محاسبه می شود.

نسبت AST/ALT می تواتد برای تمایز بین علل مختلف آسیب کبدی و تمایز آسیب کبدی از آسیب قلب یا عضله مورد استفاده قرار گیرد.

معمولا مقادیر AST با نتایج آزمایشهای دیگر از جمله:

• آلکالین فسفاتاز (ALP)
• پروتئین کل
• بیلی روبین

مقایسه می شود تا مشخص شود فرد به کدام شکل از بیماری کبد مبتلا می باشد.

معمولا آزمایشAST به منظور نظارت بر درمان مبتلایان به بیماریهای کبدی اندازه گیری می شود و ممکن است به تنهایی و یا همراه با آزمایشهای دیگر انجام شود.

گاهی اوقات ممکن است از آزمایش AST برای نظارت بر افرادی که داروهایی مصرف می کنند که ممکن است برای کبد سمی باشد,استفاده شود. درصورتیکه سطح آزمایش AST در فرد افزایش یابد,ممکن است لازم باشد داروی فرد تغیییر کند.

آزمایشALT هم مانند آزمایش AST برای تشخیص آسیب کبدی استفاده می شود.

مقادیر گزارش شده از آزمایشALT  معمولا با نتایج آزمایشهای دیگری از جمله:

• آزمایش ALP
• گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT)
• پروتئین کل
• نسبت آلبومین به گلوبولین (نسبت A/G)
• بیلی روبین

 مقایسه می شود تا به تشخیص پزشک در اینکه کدام شکل از بیماری کبد در فرد وجود دارد کمک کند.

بطور کلی میتوان گفت آزمایش ALT اغلب جهت نظارت بر درمان بیماریهای کبدی,برای دریافت اینکه آیا روش درمانی اعمال شده به اندازه کافی موثر واقع شده است یا خیر.

آزمایش AST و آزمایش ALT چه زمانی تجویز می شود؟

هردوی این آزمایشها ممکن است به عنوان بخشی از یک آزمایش چکاپ طی یک معاینه روتین درخواست شوند.

در صورتیکه فرد علائم و نشانه های اختلال کبدی  را نشان دهد

ممکن است پزشک آزمایش AST را به همراه آزمایش ALT تجویز کند.

 از علائم اختلالات کبدی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• ضعف و خستگی
• بی اشتهایی
• حالت تهوع و استفراغ
• احساس درد یا تورم در شکم
• زرد شدن پوست
• به سادگی کبود شدن نواحی بدن
• ادرار تیره,مدفوع روشن
• خارش مزمن بدن
• تورم در پاها

همچنین آزمایش AST و ALT  برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری کبدی قرار دارند ممکن است به تنهایی و یا با آزمایشهای دیگر تجویز شود,به این علت که بسیاری از افرادی که دچار آسیب کبدی خفیف می باشند هیچگونه علائم و نشانه خاصی ندارند.

به طور مثال:

• افرادی که ممکن است  در معرض ویروس هپاتیت قرار داشته باشند.
• افرادی که بیش از حد مشروبات الکلی مصرف می کنند.
• افرادی که در خانواده خود سابقه بیماری کبدی دارند.
• افرادی که داروهایی استفاده می کنند که می تواند به کبد آسیب برساند مانند استامینوفن.
• افرادی که اضافه وزن دارند و یا مبتلا به دیابت هستند.

هنگامی که آزمایش AST و ALT به جهت نظارت بر درمان مبتلایان به بیماریهای کبدی انجام می شود,معمولا در طول دوره درمان به طور متناوب تجویز می شود تا مشخص شود که آیا درمان موثر بوده است یا خیر.

تفسیر نتایج آزمایش AST و آزمایش ALT

پایین بودن سطح AST در خون,نرمال و طبیعی است.

مقادیر بسیار بالای AST (یعنی حدود 10 برابر یا بیشتر از حد نرمال) معمولاً به دلیل هپاتیت حاد و عفونت ویروسی ایجاد می شود.

سطح بالای AST در بیماری هپاتیت حاد معمولاً حدود 1 تا 2 ماه  باقی می ماند و برای بازگشت به سطح طبیعی ممکن است 3 تا 6 ماه زمان ببرد. علاوه بر این ممکن است سطح AST به دلیل قرار گرفتن در معرض برخی داروها یا سایر موادی که برای کبد سمی هستند و همچنین شرایطی که باعث کاهش جریان خون به کبد می شود,به میزان قابل توجهی افزایش یابد (معمولا بیش از 100 برابر حد طبیعی)

در هپاتیت مزمن معمولا سطح AST خیلی بالا نیست و عموما کمتر از 4 برابر حد طبیعی است و در این شرایط احتمالا سطح ALT در حد طبیعی قرار دارد.

جهت دریافت مشاوره و هماهنگی می توانید به سایت زیر مراجعه نمایید و یا با

شماره های درج شده تماس حاصل فرمایید.

www.samarehlab.com

26471830-26471272

شماره واتساپ

09129001037