علت بالا رفتن سطح اوره خون چیست و چه عوارضی دارد؟
اوره یکی از مواد سمی و زائد است که در اثر متابولیسم پروتئین ها در کبد تولید
می شود و از طریق کلیه ها همراه با ادرار دفع می شود.
اختلال در سوخت و ساز پروتئین ها یا میزان دفع آن باعث افزایش یا کاهش میزان
اوره در خون می شود.
پروتئین یکی از درشت مولکولهای مغذی و ضروری در بدناست که باید آن را از
مواد غذایی مختلف دریافت کنیم.
طی تغییراتی که در سطح متابولیسم پروتئین صورت می‌گیرد پروتئین ها برای
ساختار ماهیچه ها و… آماده می شوند.
اوره و اسید اوریک مواد زائد سمی و دفعی جانداران هستند که دارای نیتروژن
می باشند و از متابولیسم پروتئین و پورین‌ها در بدن بدست می آیند.
اوره یک ماده زائد است که در طی متابولیسم پروتئین بدست می آید,در طی
چرخه اوره این ماده زائد به شکل قابل دفع تبدیل می شود و از طریق کلیه ها
به درون ادرار دفع می شود.
اوریک اسید و کراتینین از دیگر مواد دفعی حاوی نیتروژن هستند که از طریق
کلیه ها دفع می شوند.
بالا رفتن اوره خون به دلایل مختلفی ایجاد می شود.
از دلایل افزایش اوره می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1.تغییر در میزان پروتئین موجود در رژیم غذایی:
با تغییر در میزان پروتئین دریافتی بدن متابولیسم پروتئین افزایش می یابد و باعث
تولید بیشتر اوره می شود,درصورتیکه تولید اوره از حد مشخصی بالاتر برود بدن
برای دفع آن دچار مشکل می شود.
2.اختلال در عملکرد کلیه ها
وجود مشکل در عملکرد کلیه ها باعث اختلال در دفع اوره می شود,حتی اگر اوره
تولید شده در مقادیر طبیعی باشد مشکلات کلیوی باعث می شود تا اوره نتواند به
راحتی از بدن دفع شود,درنتیجه اوره در خون تجمع پیدا میکند.
علل ایجاد مشکل در دفع اوره از کلیه عبارتند از:
- کم آب شدن بدن و کاهش حجم مایعات
- عفونت و وجود کیست در کلیه
- بیماریهای کلیوی مانند سنگ کلیه
- پروستات انسدادی و مزمن
- سنگ حالب انسدادی
- تنگی شدید در محل اتصال حالب به لگنچه کلیه
3.خونریزی
در اثر خونریزی های داخلی و گوارشی ممکن است به دلیل ایجاد کم آبی بدن
سطح اوره در خون افزایش یابد.
4.مصرف برخی از داروها
مصرف برخی از داروها باعث کاهش دفع اوره از کلیه و در نهایت افزایش سطح
اوره خون نیز می شود.
این داروها شامل جنتامایسین,کاربامازپین و متوترکسات می باشند.
5.افزایش سن
سن افراد در تغییر سطح اوره خون موثر است,پس از رسیدن به سن 50 سالگی
عملکرد کلیه ها کاهش پیدا می کند و هر 10 سال سطح اوره خون مقداری افزایش
می یابد.
علائم افزایش اوره خون
افزایش اوره خون اورمیا نامیده می شود.
اوره بالا هم در کودکان و هم در بزرگسالان علائمی دارد که با توجه به همین علائم
توصیه می شود افراد حتما به پزشک مراجعه نمایند.
علائم افزایش اوره خون عبارتند از:
- ضعف و خستگی
- افزایش غلظت خون
- افزایش فشار خون
- خشکی پوست و خارش
- احساس گیجی
- تکرر ادرار
- حالت تهوع و استفراغ
- ایجاد التهاب و تورم در پاها
بالا رفتن اوره باعث آسیب های عصبی می شود که نتیجه آن بی‌حس شدن و گزگز کردن دست ها و پاها می باشد.
چه عواملی باعث تشدید بالا بودن سطح اوره می شوند؟
اختلالت کلیوی را می توان اصلی ترین عامل افزایش سطح اوره خون معرفی کرد.
افرادی که دچار مشکلات مزمن کلیوی هستند با احتمال بالاتری دچار اورمیا یا
اوره بالا می شوند.
همچنین افراد مبتلا به بیماری قلبی,دیابت وفشار خون بالا نیز در معرض اوره
بالاقرار دارند.
همانطور که گفته شد کهولت سن یکی دیگر از عوامل مهم در افزایش اوره است
که متاسفانه مانند سایر موارد قابل کنترل نیست.
عوارض بالا رفتن اوره خون
بالارفتن اوره باعث نارسایی در کلیه می شود در حدی که حتی ممکن است کلیه
از کار بیفتد و فرد نیاز به پیوند کلیه داشته باشد.
یکی دیگر از عوارض اوره خون بالا مسمومیت در فرد مبتلا است.
این مسمومیت به گونه ای است که ممکن است فرد را دچار تشنج و از دست
دادن هوشیاری نماید.
از دیگر عوارض اوره خون بالا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بروز مشکلات قلبی عروقی,حملات قلبی و مرگ
- خارش شدید ناشی از اختلال هورمونی
- پرخاشگری و افسردگی
- ابتلا به بیماری آمیلوئیدوز (یک بیماری نادر که باعث دردناک شدن و خشک شدن مفاصل می شود)
علت پایین بودن سطح اوره خون
پایین بودن حجم دریافت پروتئین به دلایل مختلف از جمله سوء تغذیه یا
اختلالات کبدی و ناتوانی کبد از متابولیسم پروتئین
ها می‌تواند عوامل پایین آمدن سطح اوره در خون باشد.
همچنین مصرف بیش از حد مایعات باعث هیدراتاسیون بدن می شود و مقدار
اوره در خون و ادرار را کم می کند.
اگر سطح اوره خون پایین باشد لازم است به میزان کمتری مایعات مصرف کنید.
سطح طبیعی اوره خون
سطح طبیعی اوره خون به شرح زیر می باشد:
- افراد بالغ 15 تا45 mg/dl
- کودکان 10 تا 40 mg/dl
پزشکان همچنین در کنار آزمایش سنجش سطح اوره خون از سنجش
BUN (میزان نیتروژن اوره خون) نیز استفاده می کنند.
این آزمایش به صورت غیرمستقیم سطح اوره را نشان می دهد.
سطح طبیعی BUN در افراد بالغ حدود 10 تا 20 mg/dl می باشد.
در صورت صلاحدید پزشک آزمایش کراتینین خون,کراتینین ادرار و اسیداوریک
در کنار آنها در انجام می شوند.
روشهای تشخیص اوره خون بالا
اولین نشانه برای تشخیص بالا بودن سط اوره خون توجه به علائم بالینی است.
افرادی که خارش پوست,تکرر ادرار,گیجی و یا تنگی نفس دارند لازم است جهت
برسی دقیق تر آزمایشهای لازم را انجام دهند.
پزشکان جهت تشخیص دقیق غلظت اوره خون معمولا این آزمایش ها را
درخواست می دهند:
- آزمایش خون و ادرار و تعیین سطح اوره
- آزمایش و معاینه بالینی مفصل
- رادیوگرافی مفصل
- آزمایش مایع مفصلی
- بیوپسی مفصل
سایر دلایلی که می تواند منجر به اورمی شود عبارتند از:
- بیماریهای خود ایمنی مانند لوپوس
- عفونت مزمن دستگاه ادراری یا کلیوی
- بیماریهای کلیوی ژنتیکی,مانند پلی کیستیک کلیه
- اختلال در شکل یا ساختار کلیه ها که معمولا هنگامی رخ می دهد که کودک هنوز در رحم رشد می کند.
- انسداد در کلیه یا اطراف آن در شرایطی که سنگهای بزرگ کلیه,تومورهای کلیه یا بزرگ شدن پروستات می توانند به کلیه ها آسیب برسانند.
مجموعه ای از بیماریها به نام گلومرولونفریت که به کلیه ها آسیب می رساند
و موجب التهاب مزمن می شود که فیلتر کردن اوره را برای کلیه ها دشوار می کند.
جهت مشاوره و هماهنگی می توانید به سایت
مراجعه نمایید و یا با شماره تلفن های درج شده تماس بگیرید.
26471272-26471830
شماره واتساپ09129001037
