سیستم ایمنی بدن انسان از ساختار بسیار پیچیده‌ای برخوردار است. به همین دلیل بررسی هر کدام از بخش‌های ایمنی بدن می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد. توجه داشته باشید که اختلال در عملکرد هر کدام از بخش‌های بدن می‌تواند مشکلات بسیار جدی برای سلامت انسان ایجاد نماید. بنابراین پزشکان در صورتی که احساس کنند بیمار علائمی دارد که نشان‌دهنده اختلال در سیستم ایمنی بدن است، درخواست آزمایش ایمونولوژی و سرولوژی می‌دهند.
با استفاده از نتایج این آزمایشات می‌توان به دلیل اصلی بروز مشکل پرداخت. این آزمایش‌ها مایعات بدن، هورمون‌ها، آنتی‌بادی‌ها و … را به طور دقیق مورد بررسی قرار می‌دهند. سپس مشخص می‌کنند که دقیقا کدام قسمت سیستم ایمنی دچار اختلال شده و برای درمان باید چه کرد. آزمایشگاه ثمره از کادر مجرب و تجهیزات بسیار پیشرفته و به‌روز در این بخش آزمایشگاه استفاده می‌کند. به همین دلیل احتمال خطا در نتایج را به کمترین میزان ممکن می‌رساند. در ادامه به شناخت بیشتر این بخش‌های آزمایشگاهی خواهیم پرداخت.
ایمونولوژی و سرولوژی چیست؟
ایمونولوژی و سرولوژی دو بخش بسیار مهم در آزمایشگاه هستند که به بررسی وضعیت سیستم ایمنی بدن می‌پردازند. ایمونولوژی یا ایمنی‌شناسی واکنش‌های بدن را در برابر عوامل بیرونی و درونی بدن مورد ارزیابی قرار می‌دهد. معمولا این بخش به دنبال بررسی، تشخیص و درمان بیماری‌های عفونی می‌باشد و شرایط بدن را در برابر میکروب‌های عفونی ارزیابی می‌کند. سرولوژی نیز دانش بررسی مایعات بدن و سرم‌ها می‌باشد. به طور کلی با استفاده از این دانش می‌توان میزان آنتی‌بادی‌ها را در سرم اندازه‌گیری نمود و عفونت‌های مزمن و حاد را شناسایی کرد.
نکته قابل توجه این است که این دو بخش آزمایشگاه از دانش و تخصص متفاوتی بهره‌مند هستند، اما عملکرد هر دو بخش به یکدیگر وابسته بوده و برای تشخیص و درمان بیماری‌ها باید آزمایشات بیماران در هر دو بخش ارزیابی شود.
ایمونولوژی و سرولوژی چه کاربردی دارند؟
همانطور که گفته شد تست‌های ایمونولوژی و سرولوژی شرایط سیستم ایمنی بدن را بررسی می‌کنند. سپس ارزیابی می‌نمایند که وضعیت بدن در برابر بیماری‌ها و عفونت‌ها به چه صورت است. این بخش‌ها می‌توانند منشاء بسیاری از بیماری‌های عفونی با باکتری، ویروس و میکروب را شناسایی نمایند. از مهم‌ترین بیماری‌هایی که با کمک این آزمایشات می‌توان به تشخیص و درمان آن‌ها پرداخت، می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- بیماری‌های عفونی ناشی از ویروس: مانند کرونا، ایدز، هپاتیت و …
- بیماری‌های عفونی با منشاء باکتری: مانند حصبه، تب مالت و …
- بیماری‌های اتوایمیون: (این بیماری موجب می‌شود تا بدن علیه سلول‌های خود آنتی‌بادی بسازد.) مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتروماتوز، مولتیپل اسکلروزیس و …
وظیفه پزشک در این بخش آزمایشگاه
پزشک متخصص در زمینه ایمونولوژی و سرولوژی باید به مطالعه بخش‌های مختلف سیستم ایمنی بدن پرداخته و اختلال در عملکرد هر کدام از آن‌ها را ثبت نماید. از جمله آزمایش‌هایی که پزشکان این بخش باید ارزیابی نمایند، عبارتند از:
- ایمونوگلوبولین‌ها (lgG– lgM- lgA- lgE) و پروتئین‌های (C3- C4- CH50) سیستم ایمنی بدن در بخش ایمونولوژی
- آنتی‌بادی‌های علیه عفونت‌ها مانند سرخک، هپاتیت، سرخچه و …
- سازگاری ساختار بافت‌ها و اندام‌های پیوندی با سازگار ارگان‌های بدن بیمار
- بررسی مشکلات ایمنی بدن و پیشگیری از حمله آنتی‌بادی‌ها به بافت‌های سالم و سلول‌های خود بدن
اهمیت بخش‌های ایمونولوژی و سرولوژی در آزمایشگاه
ایمونولوژی و سرولوژی از حساس‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های آزمایشگاه محسوب می‌شوند که نقش بسیار موثری در تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری‌های خطرناک دارند. تشخیص دلایل عفونت بدن و منشاء آن از مهم‌ترین کارهایی می‌باشد که در این بخش آزمایشگاه انجام می‌گردد. نقص سیستم ایمنی بدن و اختلال در عملکرد بخش‌های مختلف آن می‌تواند دلیل اصلی بروز بیماری‌های خطرناک مانند هپاتیت و سرطان باشد. از طرفی در برخی مواقع ممکن است بیماران نیاز به پیوند اعضاء داشته باشند. با استفاده از بخش سرولوژی و ایمونولوژی می‌توان به بررسی میزان سازگاری بافت مورد نظر با بدن بیمار پرداخت.
آزمایشگاه ثمره از پیشرفته‌ترین تجهیزات و پزشکان متخصص برای انجام آزمایشات در این بخش‌ها کمک گرفته است. به همین دلیل در تشخیص و درمان مشکلات سیستم ایمنی بدن دقت و سرعت عمل بسیار بالایی دارد.