تری گلیسیرید خون و آزمایش آن چیست و چه زمانی نیاز به انجام این تست می باشد ؟

تری گلیسیرید نوعی چربی است.

بدن بعد از دریافت غذا کالری اضافی را بلافاصله به تری گلیسیرید تبدیل و وارد

خون می کند.

تری گلیسیرید موجود در خون انرژی مورد نیاز بدن را تامین می کند.

 آزمایش تری گلیسیرید (TG) جهت سنجش چربی خون برای جلوگیری از سکته

قلبی,سکته مغزی,التهابات کبد و پانکراس انجام می شود.

تری گلسیرید از فراوان ترین چربیهای موجو در خون است که مصرف غذاها

چه از منابع گیاهی باشند چه حیوانی بر سطح آن تاثیر دارند.

تری گلیسیریدها بعد از وعده های غذایی به شدت تغییر می کنند و تنها چند

 ساعت پس از صرف غذا سطح آن به 5 تا 10 برابر حالت ناشتا می رسد.

پس از صرف و هضم غذا,بدن هرچقدر از انرژی غذا را که احتیاج نداشته باشد

 به تری گلیسیرید تبدیل می کند و بدن این تری گلیسیرید ها را بصورت بافت چربی

 ذخیره می کنند و در صورت نیاز از ان به عنوان منبع انرژی استفاده می کند.

هرچقدر بیشتر از نیاز بدن کالری دریافت کنید سطح تری گلیسیرید بالاتر می رود.

هدف از آزمایش تری گلیسیرید

آزمایش تری گلیسیرید (TG) به منظور تشخیص احتمال بروز بیماریهای قلبی

انجام می شود.

این آزمایش میزان کلسترول خون را می سنجد و در صورتیکه التهاب لوزالمعده

 در شما مشاهده شود و یا در معرض خطر  اترواسکلروز (تصلب شرایین) باشید

 در این تست تشخیص داده می شود.

تصلب شرایین زمانی رخ می دهد که چربی داخل عروق رسوب کرده باشد.

این شرایط احتمال سکته قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد.

علل بالا بودن سطح تری گلیسیرید

• عدم تحرک
• وراثت
• استعمال دخانیات
• اضافه وزن
• بارداری
• مصرف بالای الکل
• رژیم غذایی نامناسب پر چرب و پر کالری
• رژیم غذابی سرشار از کربوهیدرات و پروتئین کم

بیماریهای موثر در افزایش تری گلیسیرید

• دیابت
• کم کاری تیروئید
• هایپرلیپیدمی (افزایش توام تری گلیسیرید و کلسترول)
• بیماری کلیوی
• اختلالات ژنتیکی
• پانکراتیت
• سیروز

چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به تری گلیسیرید بالا هستند؟

• افرادی که تا قبل از ۵۰ سالگی دچار بیماری قلبی  شده اند
• زنانی که قرص استروژن مصرف می کنند
• زنان باردار

علل پایین بودن تری گلیسیرید

• پرکاری تیروئید
• سوءتغذیه
• رژیم غذایی کم چرب
• سندروم سوءجذب

آزمایش تری گلیسیرید چه مواردی را مشخص می کند؟

• تری گلیسیرید
• کلسترول
• LDL
• HDL

در صورتیکه به دلیل بالا بودن تری گلیسیرید تحت مداوا می باشید پزشک

 جهت نظارت بر روند درمان آزمایش تری گلیسیرید را پیوسته تجویز می کند.

در صورت ابتلا به دیابت حتما تری گلیسیرید را بصورت مداوم چک

 کنید,درصورتیکه قند خون تحت کنترل نباشد تری گلیسیرید افزایش می یابد.

توصیه می شود کودکانی که دارای اضافه هستند یا زمینه خانوادگی بیماری

 دیابت,فشار خون یا بیماری های قلبی دارند حتما آزمایش تری گلیسیرید

 انجام‌ دهند.

عوارض تری گلیسیرید بالا چیست ؟

• ابتلا به بیماریهای قلب و عروق

• تشکیل پلاک

    بالا بودن سطح تری گلیسیرید در خون میتواند باعث تشکیل پلاک شود.

پلاک در شریان ها ایجاد می شود و ترکیبی از تری گلیسیرید,کلسترول,کلسیم

 و فیبرین می باشد.

• آسیب جدی به لوزالمعده

اگر سطح تری گلیسیرید بیش از حد بالا باشد آسیب جدی و خطرناکی

 به لوازالمعده می رسد.

• سکته مغزی

پلاک ها سبب انسداد جریان خون در شریان ها می شود این اتفاق

 احتمال بیماریهای قلبی را افزایش می دهد.

پلاک ها خطرناک هستند,درصورتی که پلاک شکسته شود لخته

ناگهانی شکل می گیرد که میتواند موجب سکته مغزی یا حملات قلبی شود.

روشهای کاهش تری گلیسیرید

• کاهش مصرف چربی
• کاهش مصرف مواد قندی
• کاهش مصرف کربوهیدرات
• خودداری از مصرف الکل
• خودداری از نوشیدنی های حاوی قند مصنوعی
• نوشیدن آب میوه های طبیعی و کم کالری
• ورزش کردن

سطح بالای کلسترول خون

زمانی که کالری دریافتی بدن بیش از نیاز باشد,

کالری های اضافه بصورت چربی های تری گلیسیرید در بدن ذخیره می شوند

 و در صورت نیاز به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار می گیرد,به عبارتی

 این چربی ها سوخته می شود تا انرژی مورد نیاز بدن را تامین کند اما اگر شخص

 فعالیتی نداشته باشد که چربی سوزی انجام شود این چربی ها در بدن تجمع

 می یابند و در طولانی مدت باعث چاقی و اضافه وزن می شود.

وجود تری گلیسیرید برای بدن ضروری است اما بالا بودن آن بیش از حد نیاز

 منجر به بیماریهای قلبی که علت عمده مرگ و میر می باشد می شود.

کاهش تری گلیسیرید خون خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش می دهد.

محدوده نرمال تری گلسیرید

• کمتر از 150 میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dl) محدوده نرمال می باشد.
• بین 150 تا 199 mg/dl محدوده خطر می باشد
• بین 200 تا 499 mg/dl خطر تصلب شرایین و بیماری قلبی بالا می باشد.
• بالاتر از 500 mg/dl بسیار بالا و خطرناک است و احتمال التهاب لوزالمعده وجود دارد.

سطح تری گلیسیرید چگونه سنجیده می شود؟

 اندازه گیری سطح تری گلیسیرید توسط یک آزمایش خون ساده انجام می شود,

در این آزمایش سطح تری گلیسیرید,کلسترول,LDL ,HDL بطور همزمان اندازه

گیری می شود.

برای انجام آزمایش تری گلیسیرید حتما لازم است که به مدت 8 تا 12 ساعت

 ناشتا باشید زیرا مصرف غذا سطح چربی خون را تحت تاثیر قرار میدهد و

ممکن است نتیجه آزمایش با تداخل مواجه شود.

کنترل تری گلیسیرید خون

برای کنترل و جلوگیری از افزایش تری گلیسیرید بدون استفاده از دارو راهکارهای

 ساده ای وجود دارند که رعایت کردن آنها تاثیر بسزایی در کنترل چربی دارد.

مهمترین راهکار برای کنترل جربی خون تغییر سبک زندگی به یک شیوه سالم است.

این تغییرات شامل:

کاهش وزن:

کاهش وزن تاثیر قابل توجهی در کاهش تری گلیسیرید خون دارد.

مصرف چربی های سالم:

انتخاب چربی های غیر اشباع میتواند سطح تری گلیسیرید خون را کاهش دهد.

در یک رژیم غذایی سالم مصرف چربی های اشباع و کلسترول باید محدود شوند.

چربی های سالم عبارتند از:

• روغن زیتون
• روغن کانولا
• روغن آفتابگردان
• آجیل
• آوکادو
• ماهی تن و قزل آلا و…

چربی های اشباع شده شامل:

• گوشت قرمز
• کره
• خامه
• پنیر
• محصولات فرآوری شده مثل سوسیس,کالباس و…

قرار دادن فعالیتهای ورزشی در روتین زندگی:

فعالیت های بدنی مثل پیاده روی به مدت 30 دقیقه و حداقل 5 روز در

 هفته باعث کاهش چربی خون و تضمین سلامت بدن می شود.

کنترل قند خون:

قند خون بالا باعث افزایش تری گلیسیرید می شود بنابراین برای کاهش

 چربی خون کنترل قند خون و درمان دیابت ضروری است.

ترک مصرف الکل:

مصرف الکل حتی در مقادیر پایین باعث افزایش سطح تری گلیسیرید خون می شود.

کاهش مصرف کربوهیدرات:

کربوهیدرات های موجود در رژیم غذایی در افزایش سطح تری گلیسیرید

خون موثر است.

باید از مصرف آب میوه ها و نوشیدنی هایی که با قند شیرین شده اند

 خودداری کرد تا سطح تری گلیسیرید کاهش یابد.

قندهایی که به مواد غذایی اضافه می شوند شامل موارد زیر می باشند:

• شکر سفید و قهوه ای
• عسل
• آب میوه های غلیظ شده
• شهد و شیره
• ساکارز,مالتوز,لاکتوز,فروکتوز,گلوکز
• و….

تفاوت تری گلیسیرید و کلسترول چیست؟

کلسترول و تری گلیسیرید هر دو از انواع لیپیدهای مهم در خون هستند.

انرژی بدن توسط تری گلیسیرید تامین می شود و کلسترول وظیفه ساختاری دارد.

کلسترول در ساختار غشای سلولی نقش مهمی دارد و حدود 75%  از کل کلسترول

 در ساختار غشا بکار می رود.

مقداری کلسترول در خون هم وجود دارد که در آزمایش خون مورد بررسی قرار

می گیرد.

بطور کلی کلسترول به دو دسته LDL و HDL تقسیم می شود.

به LDL کلسترول بد گفته می شود زیرا زمانی که غلظت آن بالا می رود به دیواره

داخلی رگها نفوذ می کند.

به HDL هم کلسترول خوب گفته می شود زیرا LDL را از دیواره رگ جدا می کند

 و به کبد می برد.

کلسترول به خودی خود نقشی در تامین انرژی ندارد اما بخشی از آن وظیفه حمل

 تری گلیسیرید را به عهده دارد.

بنابراین این همکاری باعث شده تا در اغلب موارد افزایش تری گلیسیرید توام با

افزایش کلسترول باشد.

کنترل مرتب چربی خون

برای کنترل چربی خون دستگاه های خانگی کوچکی وجود دارند که میتوانید

 میزان تری گلیسیرید خون را به راحتی اندازه گیری کنید.

این دستگاه کوچک مانند دستگاه تست قند خون است و با یک قطره خون

 سطح تری گلیسیرید خون را برای شما ارزیابی می کند.

عوامل موثر در نتیجه کاذب تست

مصرف برخی داروها, مصرف غذا قبل از انجام آزمایش و مصرف نوشیدنی های

الکلی بر نتیجه تست TG تاثیر مستقیم دارند لذا برای انجام آزمایش تری گلیسیرید

 لازم است به مدت طولانی ناشتا باشید و حداقل 24 ساعت قبل از انجام

آزمایش نوشیدنی الکلی مصرف نکنید.

سایر عوامل موثر در نتیجه تست تری گلیسیرید (TG) :

• فشارخون
• دیابت
• بارداری
• داروی درمان فشار خون و آریتمی قلبی
• ویتامین C
• روغن ماهی
• قرص های ضد بارداری
• برخی داروهای ویروسی مثل بازدارنده پروتئاز
• داروهای ضد افسردگی
• داروی درمان سرطان پوست (رتینوئید) و …

پاسخ به سوالات متداول